Ieder moet zijn eigen plek krijgen, een eigen wereldje waarbij ontmoeting ook belangrijk is. Deze opgave kreeg DP6 architectuurstudio mee, vertelt Robert Alewijnse, architect partner bij het architectenbureau uit Delft. “We kregen uit Europese selectie de opdracht om een middelbare school te ontwerpen voor vwo, havo en vmbo, het hele spectrum. Binnen het gebouw moest iedere opleiding zijn eigen plek krijgen met ook ieder zijn eigen, inspirerende sfeer. Er zijn zo min mogelijk gangen in het gebouw, we hebben lokalen en leerpleinen in het ontwerp opgenomen. De leerpleinen zijn vooral ook bedoeld voor ontmoeting.”
Goede akoestiek eerste eis
De eerste eis voor de school was volgens Alewijnse een goede akoestiek. “Ik heb liever een lelijk gebouw met een goede akoestiek dan andersom. Vooral in de hoge hal waar leerlingen samenkomen, is een goede akoestiek onontbeerlijk. In de lokalen en alle gangen zijn de vereiste waarden behaalt met een systeemplafond. In de praktijkruimtes en de muzieklokalen is hiervoor een aparte oplossing bedacht.”
In bijna alle schoollokalen heeft Muller Afbouwgroep een systeemplafond gemonteerd met Rockfon Krios-platen, vertelt Avinash Ramautar. Voor de praktijkruimtes en de muzieklokalen golden strengere eisen. De beleidsmedewerker en werkvoorbereider van het afbouwbedrijf uit Eindhoven legt uit: “Op deze plaatsen hebben we een geïsoleerd akoestisch ontkoppeld gipsplafond gemonteerd met daaronder nog eens geïsoleerde houtwolcementpanelen van 50 millimeter dik.”
Bamboe mooi materiaal met natuurlijke uitstraling
Centraal in het nieuwe gebouw ligt de sporthal. DP6 architectuurstudio had voor de wanden een bamboewand voorgeschreven. Alewijnse: “Wij werken veel en graag met bamboe. Het is een mooi materiaal met een natuurlijke uitstraling. Het is een harde houtsoort en ook een duurzaam product. Het groeit snel en in vergelijking met tropisch hardhout is de milieubelasting beperkt. Vanwege de hardheid gebruiken we bamboe vrij vaak bij het ontwerpen van scholen. Het is niet alleen in de gymzaal toegepast, maar ook als borstwering, overlopend in de rondlopende wanden. Dat is een mooie combinatie.”
De toegepaste bamboewanden zijn van geplaatst door SRI, de eigen interieurbouwer van Muller Afbouwgroep, vertelt Ramautar. “De wanden zijn als basis MS-wanden met 6 mm multiplex. Daar hebben we de bamboefineer op aangebracht. Omdat het project in BIM is uitgewerkt, konden veel panelen en schenkels om radiussen uit te zetten vooraf op maat gemaakt worden. Hierdoor was het mogelijk om de arbeidstijd op de bouwplaats te versnellen. Doordat er telkens precies genoeg materiaal werd aangeleverd, was er ook minder kans op schade en wisten de monteurs vooraf exact welke panelen er op de betreffende dag gemonteerd moesten worden.
Om de geluidsoverdracht naar de lokalen achter de gymzaal te voorkomen, zijn de bamboewanden in de gymzaal akoestisch ontkoppeld. Ook in de vide hebben we veel bamboewanden en borstweringen met massieve bamboe afdekkap gemonteerd. Daarnaast hebben we ook ronde koven van bamboe gemaakt.”
Goede akoestiek in vide essentieel
In de hoge vide, de ruimte waar de leerlingen samenkomen, is volgens Alewijnse een goede akoestiek essentieel. “De toegepaste materialen moeten een hoge geluidsabsorptiewaarde hebben, anders word je gek van alle stemmen. Daarnaast wil het oog ook wat. We wilden in de school verschillende sferen creëren. Voor hoe je een gebouw ervaart is een plafond erg belangrijk. Alleen systeemplafonds geeft een kantoorachtige uitstraling. Daarom wilden we in de grote, hoge ruimtes een andere uitstraling creëren door er baffles voor te schrijven. Het is een goed systeem om in een ruimte met plastische vormen toe te passen, vind ik.”
Bijna duizend baffles op de juiste manier afstellen
Hoe zorg je ervoor dat je bijna duizend baffles op de juiste manier eenvoudig afstelt? Deze vraag stond centraal tijdens het overleg tussen Muller Afbouwgroep en producent Rockfon. “Normaal is ons systeem met de Contour Baffles een vrij star systeem. Door het systeem op hoogte en een grote open zone aan te brengen, heb je ook te maken met een zekere windbelasting. Dan moet je het systeem dus flexibeler maken, maar wel op een dusdanige manier dat er geen gevaarlijke situaties kunnen ontstaan. Er mag uiteraard geen baffle losraken en naar beneden vallen. We moesten dus een oplossing bedenken voor enerzijds een gemakkelijke montage met dito afstelling vanwege het hoge aantal baffles dat bij de school in Ridderkerk toegepast werd en anderzijds moest het flexibel zijn vanwege de windbelasting. Met die eisen zijn we met Muller Afbouwgroep om tafel gegaan”, legt Corné van Meer, Area Sales Manager van de fabrikant uit Roermond, uit.
Het houtwolcement plafond varieert in dikte, vult Ramautar aan. “Er was veel tolerantie in het betondek. Daarom hebben we plafondplaten van 12 tot 15 centimeter dik gebruikt. Daar doorheen moesten we het ophangingsysteem van de baffles dus op verschillende hoogtes schroeven naar het constructieve deel van het plafond. Het zijn elementen van 1.20 m lang zonder stalen frames en in afwijkende hoogtes. Deze zijn speciaal gemaakt voor dit project. De Contour Baffle van Rockfon is een frameloos systeem wat de mogelijkheid geeft om de baffles op de bouw gemakkelijk op maat te snijden en weer af te werken. We hebben mock-ups gemaakt om de verschillende systemen te testen. Het streven was om de baffles één keer af te stellen en vervolgens af te hangen.”
Van Meer: “Deze ophanging hebben we samen speciaal ontwikkeld voor dit project. De plug wordt fabrieksmatig aangebracht en wij leveren het draadoog mee. De haak die aan de Fischer-rail is bevestigd zorgt ervoor dat de baffles vrij kunnen bewegen mochten zij door windbelasting in beweging komen. Deze haak is gemakkelijk vooraf op de juiste hoogte af te stellen en uit te lijnen. Zo hebben we een veilige ophanging gecreëerd. Vanwege de hoogteverschillen hebben we speciale afmetingen van de baffles laten maken. Het is allemaal maatwerk.”
Alle disciplines Muller Afbouwgroep komen samen
Voor Muller Afbouwgroep was de afbouw van het Gemini College in Ridderkerk een speciaal project. “Het is een project waar al onze disciplines samenkomen. We hebben bijvoorbeeld ook voor de totale interieurafwerking en pantry’s gezorgd. In de vide zaten veel elementen op grote hoogte, waarbij een hoogwerker niet toereikend was. We hebben de ruimte bij de vide daarom compleet uitgesteigerd. Daarnaast hebben we speciale producten toegepast. Bijvoorbeeld een Rigitone-voorzetwand in de vide om de benodigde akoestische waarden te behalen. Het akoestisch ontkoppelen van de plafonds. Ook het gebouw heeft een organische vorm, met veel ronde hoeken dus. Maar het meest bijzondere is natuurlijk het speciale ophangingsysteem dat we samen met Rockfon hebben ontwikkeld. Mooi hoe zo’n nieuw product ontstaat door het samenspel van producent en verwerker”, vertelt Ramautar. Van Meer vult aan: “En het is niet een eenmalige ontwikkeling. Voor de montage van grote hoeveelheden baffles gaan we dit systeem adviseren. Vanaf nu kunnen we dat uitrollen. Het project is mede hierdoor voor zowel ons als voor Muller Afbouwgroep een showcase geworden.”
Bamboewanden met liefde gemonteerd
Ook architect Alewijnse is enthousiast over het project. “Je kunt zien dat vooral de bamboewanden met veel liefde zijn gemonteerd en de baffles in de grote ruimte zijn spectaculair. Het is een prachtig eindresultaat geworden.” Maar ondanks dat de officiële opening van het Gemini College pas na de herfstvakantie heeft plaatsgevonden, is de nieuwe school alweer te klein. “Dat is altijd moeilijk in te schatten, neemt het leerlingenaantal juist toe of af. Daarom zijn er varianten onderzocht hoe de school op een eenvoudige manier kan worden uitgebreid op het dak of naast het bestaande gebouw. De opdrachtgever heeft gekozen voor een uitbreiding naast de school. Kleinschaligheid is daarbij de wens.” Naast het nieuwe Gemini College komt de nieuwbouw voor jongerencentrum de Loods, jongerensociëteit De Gooth en RTV Ridderkerk. Daardoor is er straks een mooie, nieuwe plek voor onderwijs, ontspanning en sport voor de Ridderkerkse jeugd. En tot die tijd blijft ook de oude locatie van de school in gebruik.
Bouwpartners
Opdrachtgever: Gemeente Ridderkerk
Architect: DP6 architectuurstudio, Delft
Aannemer: Slokker Bouwgroep, Breda
Fabrikant wanden: Gyproc Nederland, Vianen; Steward Design Panels, Asperen
Fabrikant plafonds: Rockfon, Roermond
Montage wanden en plafonds: Muller Afbouwgroep, Eindhoven
Fotografie Lucas van der Wee Fotografie