Van het bestaande gebouwencomplex van het Vista College aan de Arendstraat in Sittard dateren de oudste delen uit einde jaren vijftig van de vorige eeuw. Destijds is een technische school gebouwd die vervolgens in meerdere fases is uitgebreid met bouwdelen voor de nieuwere functies. Opdrachtgever Vista College was op zoek naar een opzet waarbij overtollige gebouwdelen, zoals onder meer de oude gymzaal, werden verwijderd. Vervolgens moesten de te behouden oudste gebouwdelen casco worden gerenoveerd en moesten de twee nieuwste gebouwdelen – daterend uit midden jaren negentig van de vorige eeuw – deels aangepast en cosmetisch worden gerenoveerd.
Grondige analyse
Voordat Frencken Scholl Architecten uit Maastricht met het ontwerp van de verbouwing begon, heeft het architectenbureau eerst een grondige analyse gemaakt van de opzet van de bestaande gebouwen, vertellen mede-eigenaren Rosanne Jansen en Peter Scholl. “Deze hebben we afgezet tegen de eisen van het onderwijs, waarbij we rekening hebben gehouden met toekomstige ontwikkelingen, denk aan andere lesmethoden, de ontwikkeling van de leerlingaantallen en de samenwerking met het bedrijfsleven. Voor alle afdelingen was het belangrijk dat de theorie- en de praktijklokalen zo veel mogelijk in elkaars nabijheid zouden komen te liggen en dat de verschillende afdelingen – met name de praktijkruimtes – zo veel mogelijk een afspiegeling vormen van de toekomstige werkomgeving van de studenten”, aldus Jansen en Scholl.
Zien en Gezien worden
Het architectenbureau uit Maastricht had bij het maken van het ontwerp Zien en Gezien worden als uitgangspunt. De eigenaren leggen uit wat daarmee wordt bedoeld: “Studenten komen naar school om les te krijgen en gezien te worden door de docenten, maar ook om elkaar te ontmoeten, elkaar te zien.
Ons doel was een school te ontwerpen waar dat Zien en Gezien worden goed mogelijk zou zijn: zowel studenten als docenten en onderwijsondersteunend personeel moeten op allerlei manieren goed (zicht)contact met elkaar kunnen hebben om zo een plezierige en veilige onderwijsomgeving te creëren.”
Hoofdentree
Uit de analyse van Frencken Scholl Architecten bleek al snel dat de oorspronkelijke hoofdentree niet op de juiste plaats lag. Scholl: “Studenten moesten steeds van hieruit door andere afdelingen heen om bij hun eigen afdeling te kunnen komen. Hierdoor werd het gebouw als zeer onoverzichtelijk en onrustig ervaren. Docenten klaagden over weinig overzicht en gebrekkige (sociale) controle. De belangrijkste ingreep die we hebben voorgesteld, was dan ook het aanpakken van de interne organisatiestructuur en het verbeteren van de bereikbaarheid van de afdelingen. Dat hebben we gedaan door de hoofdentree te verplaatsen naar het middelste bouwdeel en daar ook op de begane grond de centrale ontmoetingsruimte en de kantine te plaatsen. Dit bood een aantal grote voordelen. Ten eerste werd het mogelijk om alle afdelingen rechtstreeks vanuit deze ontmoetingsruimte te bereiken, zodat deze meer zelfstandig kunnen functioneren. Ook konden de afdelingen zich hier nadrukkelijk presenteren aan elkaar en aan het bedrijfsleven, waar een goede band mee wordt onderhouden.”
Aanbouw
In het ontwerp heeft het architectenbureau voor het bestaande gebouw een aanbouw opgenomen. “In deze aanbouw zijn de trappen en verbindingsgangen geplaatst die de verschillende gebouwdelen ontsluiten”, vertelt Jansen. “Deze aanbouw is als één grote hoge ruimte ontworpen, zodat de trappen en galerijen in een royale vide zijn geplaatst. Dit levert niet alleen een zeer spannende entree op, maar ook een aansprekend en dynamisch gevelbeeld omdat de westgevel grotendeels als glaspui is uitgevoerd. Daarmee werd er ook een zone in het gebouw gemaakt waar het Zien en Gezien worden in optima forma kon plaatsvinden: iedereen die in het gebouw werkt of studeert komt door deze ruimtes en er wordt hier plek geboden voor allerlei informele ontmoetingen. Je kunt snel even iemand aanschieten, een vraag stellen, een afspraak maken of ook even neerploffen in de kantine om samen bij te kletsen.”
Cadeautje
Twee bestaande bouwdelen zijn casco gerenoveerd. Alle gevels, binnenwanden en installaties zijn verwijderd tot op het betonnen skelet. Tijdens het vooronderzoek werd Scholl verrast door een ontdekking. “We kwamen er zo achter dat het middelste bouwdeel was opgebouwd uit een balkenrooster met dubbel T-vloeren. Dat was een cadeautje waar we dankbaar gebruik van hebben gemaakt. In de centrale ontmoetingsruimte hebben we deze oude vloerconstructie in het zicht gelaten en de nieuwe installaties en akoestische plafondplaten tussen de betonnen T-liggers opgenomen. Dit leverde een fraaie combinatie van bestaand en nieuw op. Deze ruimte was daarmee ook de inspiratiebron voor de inrichting en afwerking van de rest van de school.”
Haakprofielenconstructie
Het in het zicht laten van de oude vloerconstructie zorgde voor afbouwbedrijf PBS Projecten uit Oss voor een uitdaging. Directeur Wilko van der Doelen: “Voor de plafondstroken in het restaurant waren een aantal wensen, waardoor we verder moesten kijken dan de bekende ophangsystemen. De stroken moesten zo breed mogelijk gevuld worden, maar wel zichtbaar vrij hangen van de balken. Het was ook belangrijk dat de stroken verlaagd gemonteerd werden en dat de plafonds demontabel zouden blijven. We zijn samen met Oualid Rouchdi en Jan Pollenus van Rockfon en onze opdrachtgever Mertens Bouwbedrijf gaan brainstormen voor een oplossing. Deze special hebben we uiteindelijk gevonden in een op hoogte afgehangen haakprofielenconstructie. Zoals vaak blijkt, ligt de oplossing meer voor de hand dan we denken. Dit werd bevestigd door een schets van Mark van Diepen, uitvoerder bij aannemer Mertens Bouw, waarop hij, zonder overleg maar mét slim denken, dezelfde oplossing aandroeg. Dit is als proefopstelling in het werk gemaakt en goedgekeurd, zodat we hiermee verder konden gaan. Een laatste uitdaging was een wisselende breedte tussen de constructiedelen. Gelukkig heeft Rockfon de Blanka Activity B-panelen in drie verschillende breedtes kunnen produceren, waarmee dit probleem ook getackeld was.”
Snelle en droge montage
De werkzaamheden tijdens de verbouwing van het Vista College zijn uitgevoerd terwijl de lessen gewoon doorgingen. “Snelle en droge montage was hierdoor het motto”, verklaart architect Scholl. “Om die reden zijn er droge en snelle technieken en afwerkingen gekozen die pasten binnen het uiterst krappe schuifplan dat we in samenspraak met de school hebben opgesteld.” Ook PBS Projecten had te maken met de krappe planning. Van der Doelen: “We hebben redelijk wat maatwerkoplossingen moeten toepassen, waardoor de planning af en toe in het gedrang leek te komen. Gelukkig is dit altijd bespreekbaar gebleven en zijn we er altijd uitgekomen. Zelfs zonder dat er rake klappen vielen tijdens de LEAN-vergaderingen”, lacht hij.
Uiteenlopende activiteiten
In de nieuwbouw en het casco-renovatiedeel zijn de praktijk- en theorielokalen van de afdelingen elektrotechniek, procestechniek, IPO, laboratoriumtechniek en de proeffabriek ondergebracht. “Hier vinden uiteenlopende activiteiten plaats: van lassen, draaien en montage tot laboratoriumwerk, maar ook theorieonderwijs. Dat vraagt om specifieke opzet van de installaties die per zone (praktijk en theorie) maar ook per gebouwdeel – denk aan oriëntatie op noord of zuid, hoge en lage bezettingsgraad – ontworpen zijn. Daarbij is de gehele ventilatie-installatie gebaseerd op Frisse scholen klasse B”, legt Jansen uit. Zij vervolgt: “In de theorielokalen en de kleinere praktijkruimtes is om die reden gekozen voor een CO2-gestuurd decentraal ventilatiesysteem. Bij grotere praktijkzalen, al dan niet met vervuilende technieken zoals lassen-montagewerk-ammoniakproeffabriek en laboratoria, zijn speciale luchtbehandelingskasten opgesteld die per activiteit/zone op maat veilig en gezond ventileren. De hoge luchtdebieten van bijvoorbeeld zuurkasten en demonstratielabs zijn verwerkt in het gehele ventilatie- en verwarmingsplan.”
Diverse plafondoplossingen
Al die verschillende ruimtes met uiteenlopende activiteiten zorgden ook voor verschillende oplossingen, stelt Van der Doelen. “We hebben in dit project diverse plafondoplossingen toegepast op basis van het akoestisch advies dat door Rockfon werd uitgebracht. Voor het grootste deel waren dit Rockfon Blanka A24 systeemplafonds in combinatie met een mat wit plafondsysteem. In enkele praktijkruimtes zijn Blanka 43dB panelen toegepast voor een goede geluidsisolatie. In de praktijkruimtes voor techniek is de bestaande constructie in het zicht gelaten en hebben we ruim 800 stuks Rockfon Universal Baffles 1200x600mm gemonteerd. Deze zijn zo ingedeeld dat de lichtarmaturen en overige installaties goed geplaatst zijn en de baffles zo ver mogelijk op elkaar zijn uitgelijnd. Voor de entree met open vide en trappenhuis is gekozen voor zwarte Rockfon Color-all Charcoal plafonds aan de onderzijde van de loopbruggen. Hier is ook het schoolrestaurant te vinden, waar – zoals eerder genoemd – de Blanka Activity B panelen in stroken tussen de bestaande constructie zijn aangebracht.”
Maximale indelingsvrijheid
De nieuwbouw is uitgevoerd met een stalen kolommen- en balkenrooster, zodat alle binnenwanden niet dragend zijn en er maximale indelingsvrijheid (nu en in de toekomst) mogelijk werd. Voor afbouwbedrijf Gepla vormde de hoogte van de wanden een uitdaging, vertelt projectleider Roland Severins. “We hebben moeten bedenken hoe we deze wanden moesten opbouwen om aan alle geluids- en brandwerendheidseisen te kunnen voldoen. Dit heeft ertoe geleid dat er wanden zijn uitgevoerd met bijvoorbeeld dubbelle stijlen. Daarnaast hebben we bepaalde wanden boven de plafonds verstevigd met behulp van afschoren.” De hoogte van de wanden was qua logistiek ook een dingetje, verzekert Severins. “We hebben veel met verreikers moeten werken. Vooral ook omdat we heel wat materialen hebben toegepast, in totaal zo’n 3700 m2 Metal Stud-wanden, beplaat met Gyproc standaard gipsplaten, stootvaste Gyproc Duragyp-platen, Gyproc WR-platen die geschikt zijn voor tegelwerk en brandvertragende Gyproc RF-platen.”
Dezelfde montageploeg
De projectleider van PBS Projecten kijkt tevreden terug op het project. “Wat misschien het meest opviel, is dat we vanaf dag één tot en met de oplevering met dezelfde montageploeg door hebben kunnen lopen. Dit zorgt voor korte lijntjes en rust op het werk. De goede planning van het uitvoeringsteam van aannemer Mertens Bouw leverde voordelen op voor iedereen. Het mooie eindresultaat is een compliment voor hen en ook voor alle andere partijen die betrokken zijn geweest bij het proces. Ik denk dat het ontwerp voor deze verbouwing en renovatie goed uit de verf is gekomen.” Dit kunnen de eigenaren van het architectenbureau beamen. “Wij zijn uiterst tevreden over het behaalde resultaat”, zegt Scholl. Zijn collega Jansen voegt eraan toe: “Het is geweldig om te zien hoe je samen, door mensen enthousiast te maken, tot mooie oplossingen voor een probleem kunt komen.”
Bouwpartners
Opdrachtgever: Vista College, Sittard
Architect: Frencken Scholl Architecten, Maastricht
Aannemer: Mertens Bouwbedrijf, Weert
Fabrikant plafonds: Rockfon, Roermond
Fabrikant wanden: Gyproc Nederland, Vianen
Montage plafonds: PBS Projecten, Oss
Montage wanden: Gepla, Elsloo
Dit artikel is gepubliceerd in Plafondenwand.info 3-4-2021. Nog geen abonnee? Klik hier