De schuldvraag van het uitstel wordt door betrokken partijen naar elkaar toe gespeeld. De bouwers zeggen dat gemeenten niet willen, de gemeenten op hun beurt wijzen naar de bouwers. Private kwaliteitsborgers wachten intussen met opschalen tot beide kampen nader tot elkaar komen. De inhoud van de Wkb is te lezen in een artikel in PWi 1-2020 (pagina 20-21).
Korting
Ongeveer veertig gemeenten geven korting op de leges als bouwers met de Wkb werken. De kortingspercentages variëren van 10 tot en met 50 procent, al dan niet met een maximum bedrag. Uitzondering op de regel is de gemeente Horst aan de Maas. Deze gemeente geeft maar liefst 75 tot 100 procent korting. De gemeente Alphen aan den Rijn geeft 50 procent korting met een maximum van 10.000 euro. De gemeente is twee proefprojecten gestart, een bedrijfsruimte en een woningbouwproject. Er zijn nog geen concrete conclusies te trekken, de projecten bevinden zich nog in de voorbereidende fase. De gemeente is wel van mening dat de Wkb op 1 januari 2021 in kan gaan, onvoorziene omstandigheden daargelaten.
De gemeente Enschede is gestart met drie projecten: twee woningbouwprojecten en een brandweerkazerne. De pilot heeft nauwelijks concrete ervaring opgeleverd. Er wordt geen korting op leges gegeven, maar de partijen moeten wel mee betalen aan de kwaliteitsborger. Daarom concludeert de gemeente dat de invoering van de Wkb op 1 januari 2021 onhaalbaar is.
De gemeente Geertruidenberg heeft een slechte ervaring met de Wkb. De gemeente is gestart met twee proefprojecten. Daarbij liep de gemeente aanzienlijke legesbedragen – 50 procent korting – mis. Het aantal vlieguren en de benodigde medewerkers voor verschillende disciplines noemt de gemeente een knelpunt. Daarom kan de Wkb niet per 1 januari 2021 ingaan.
De gemeente Ermelo twijfelt of de invoering van de Wkb per 1 januari 2021 haalbaar is. Het is drie proefprojecten gestart. De ervaringen waren goed, de aannemer was blij, de architect moest er echter aan wennen. De gemeente gaf een korting van 40 procent op de leges.
Brief
In een brief aan de colleges van burgemeester en wethouders van 3 april 2020 vraagt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) opnieuw aandacht voor de voorbereiding op de Wkb. De VNG roept in de brief gemeenten op om met de Wkb aan de slag te gaan. Dit ondanks uitstel van de Omgevingswet.
Schema
Aan de hand van een recent door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties gepubliceerde schema legt de brief uit hoe het nieuwe stelsel er op hoofdlijnen uit komt te zien. Het schema geeft de stappen weer die de verschillende partijen bij bouwen onder de Omgevingswet en Kwaliteitsborging moeten doorlopen.
Het schema gaat uit van een regulier bouwproject, waarbij de opdrachtgever een ontwerp laat maken door zijn adviseurs en dit vervolgens aanbesteedt. Bij andere aanbestedingsvormen (Bouwteam, design & construct, etc.) zullen dezelfde stappen doorlopen moeten worden, maar mogelijk door andere bij de bouw betrokken partijen. Daarbij wijst de VNG op het belang om de gevolgen van de nieuwe werkwijze en de Wkb te inventariseren. En dat ook het starten van proefprojecten belangrijk is om de nieuwe werkwijze te laten ‘inslijten’ in de organisatie. Via een belronde inventariseert de VNG de komende tijd wat de verwachte impact is van de Wkb op de gemeentelijke organisatie.
De brief is te lezen via de website van de VNG.