“Het was de droom van directeur Edzo Doeve van Coöperatie DELA om een complex te hebben met meerdere functies. DomusDELA is zo’n plek geworden waar mensen warm ontvangen worden om verschillende ceremonies te vieren. Dat kan een begrafenis of crematie zijn, maar ook huwelijken, concerten of andere evenementen.” Aan het woord is Tom Kuipers, hoofd technisch ontwerpteam en partner bij diederendirrix Architectuur & Stedebouw uit Eindhoven. Samen met architecten|en|en uit Eindhoven transformeerde diederendirrix het voormalige kloostercomplex in een modern ceremoniehuis, dichtbij de Eindhovense binnenstad. “We hebben een gesloten bastion veranderd naar een open en laagdrempelig toegankelijk terrein dat onderdeel is van de stad.”
Nieuwe functies
De geschiedenis van Klooster Mariënhage is nauw verbonden met die van Eindhoven en gaat terug tot de elfde eeuw. Eind negentiende en begin twintigste eeuw werden de Paterskerk, het Gymnasium Augustinianum en de Kapel gebouwd. Nu hebben de verschillende bouwvolumes nieuwe functies gekregen. Het Boutique Hotel Mariënhage neemt een belangrijke plek in en ook Brasserie Rita heeft onderdak gekregen in het complex. De Paterskerk en de Kapel Augustinianum zijn gerestaureerd en behouden een ceremoniële functie, maar zijn ontdaan van religieuze duiding, vertelt Kuipers. “In de oude gebouwen hebben we het oude zoveel mogelijk behouden of zelfs terug gebracht, maar we hebben de ruimten wel zoveel mogelijk ontdaan van religieuze symbolen. Het altaar van de Paterskerk hebben we bijvoorbeeld uit de kerk gehaald en in een vide geplaatst. Daar komt het ook nog eens veel mooier tot zijn recht.”
De knoop
Een belangrijke ontwerpkeuze was volgens Kuipers het toevoegen van de knoop. “Dat is het nieuwe bouwvolume dat staat tussen de kerk, het Augustijns Instituut en het gymnasium. Het verbindt deze oude gebouwen met elkaar op een bescheiden manier.” Belangrijk aspect van de verbouwing is volgens Kuipers het respecteren van het oude. “We hebben daar ook rekening mee gehouden met het terugbrengen van de originele kleurstelling in het complex. Je kunt wel alles wit maken, maar dan creëer je een oud gebouw met een kille moderne uitstraling. Het is belangrijk dat mensen beseffen dat ze door een monumentaal pand lopen. De hotelkamers zijn modern en zeer comfortabel, maar als je eruit stapt, zie je het verleden.”
Planning en coördinatie
Verhaag Afbouwprojecten uit Sevenum was verantwoordelijk voor de montage van de plafonds en wanden in de gerenoveerde bouwdelen. Directeur Henk Lucassen vertelt dat zijn bedrijf in totaal 6000 m2 metalen staanderwanden heeft gemaakt, 3700 m2 gipsplafonds, 850 m koven, 2100 m2 Fermacell-vloeren, 120 m2 akoestische plafonds en 200 m2 systeemplafonds. Daarnaast werd door bedrijfsonderdeel Verhaag Parket nog eens 2500 m2 parket gelegd. De planning en coördinatie beschouwt Lucassen als de grootste uitdagingen van dit project. “Voor ons is dit het grootste project dat we ooit gedaan hebben. We hebben hier gedurende het hele project twintig mensen aan het werk gehad. We hebben flink wat extra krachten in moeten huren om de klus te kunnen klaren. Daarvoor hebben we zzp’ers en uitzendkrachten ingehuurd en een ander bedrijf gevraagd om te komen helpen.”
Logistiek
Lucassen vertelt dat naast de coördinatie en planning ook de logistiek in dit project heel wat voeten in aarde heeft gehad. “Dat heeft vooral te maken met de aan- en afvoer van materialen. En met het regelen en reserveren van kranen.” Daarnaast was flexibiliteit belangrijk, vertelt zelfstandig projectbegeleider Patrick Verbakel. Hij begeleidde in opdracht van Coöperatie DELA het afbouwgedeelte van het project. “Je moet heel flexibel kunnen zijn in zo’n project. Tijdens de bouw kwamen er veel nieuwe dingen op ons af. Een nieuwe exploitant van het hotel betekende een totaal ander interieur van de kamers en de exploitant van de brasserie werd pas later in het traject gevonden. Die had weer aanvullende eisen op het gebied van de inrichting.”
Advies
Verhaag Afbouwprojecten maakte samen met Saint-Gobain Gyproc Nederland het advies voor dit project. Lucassen: “Samen hebben we gekeken welk soort wand we het beste op welke plaats konden gebruiken. We hebben zelfs een mock-up-hotelkamer ingericht, zodat we konden testen welk materiaal het beste paste.” In het project zijn slechts 200 m2 systeemplafonds toegepast. Kuipers legt deze keuze uit: “Zeker in een project als dit, wil je systeemplafonds voorkomen omdat dit de tijdloze uitstraling ondergraaft. Daarom zijn we blij met naadloze akoestische plafonds. Het nadeel is dat je er naderhand niet makkelijk meer boven kunt. Daarom is alles, van de positie van de lampen tot de roosters, op tekening gezet. Dat betekent wel dat je vooraf heel strategisch naar de indeling moet kijken.”
Akoestisch
In het nieuwbouwgedeelte is een Rockfon Mono Acoustic-plafond gebruikt, gemonteerd door Engels Plafondbedrijf uit Beek en Donk. Bouwbedrijf Van de Ven maakte zelf de berkenhouten wandpanelen in de nieuwbouw. In de zalen die grenzen aan de Kanaalstraat zijn ook akoestische plafonds geplaatst, vertelt Kuipers. “De plafonds beginnen pas op anderhalve meter van de gevel. Hierdoor komen de hoge ramen er mooi uit en hoefden we daar niet met koven te werken en hebben de installaties en kanalen boven de plafonds genoeg ruimte.” Voor het gebouw golden standaard brandwerende eisen, vertelt Verbakel. “Alle wanden zijn naar de brandwerendeis van 30 minuten uitgevoerd.” En ook op akoestisch vlak is er het nodige gedaan in de hotelkamers, vertelt Lucassen. “De scheidingswanden in de hotelkamers zijn geluidsisolerend gerealiseerd met onder meer Duragyp-gipsvezelplaten.”
Trots
Lucassen kijkt terug op een mooi project, dat ook voor zijn monteurs uitdagend was. “De vide waar het altaar uit de kerk is geplaatst, is drie verdiepingen hoog. Het was nog een flinke klus om die ruimte af te werken. Daar zijn twee man vier weken mee bezig geweest. De ruimte loopt bovenin taps toe, waardoor een koepel ontstaat. Daar heeft onze monteur een avondje over nagedacht, voordat hij het ging maken. Maar het ziet er nu supermooi en strak uit en hij is er erg trots op.” Kuipers prijst het werk van de vakmensen in het project. “Het is altijd een uitdaging als je met verschillende materialen werkt, om dat goed samen te laten komen. Daarnaast heeft dit project bepaalde finesses, maar je wilt wel dat die goed uitgevoerd worden. Het eikenhouten wandwerk in de kerk is daar een mooi voorbeeld van.”
Bouwpartners
Opdrachtgever: Coöperatie DELA, Eindhoven
Architect: diederendirrix Architectuur & Stedebouw, Eindhoven; architecten|en|en, Eindhoven
Aannemer: Bouwbedrijf van de Ven, Veghel
Fabrikant wanden: Saint-Gobain Gyproc Nederland, Vianen
Fabrikant plafonds: Saint-Gobain Gyproc Nederland, Vianen; Rockfon, Roermond
Montagebedrijf oudbouw: Verhaag Afbouwprojecten, Sevenum
Montagebedrijf plafonds nieuwbouw: Engels Plafondbedrijf, Beek en Donk